Waarom een stem op Joseph Kuijpers?
U wordt opgeroepen op Joseph Kuijpers te stemmen, omdat hij zich al een leven lang inzet voor een beter en meer duurzaam waterbeheer. Sinds zijn vroegste jeugd werd Joseph al geïntrigeerd door het water. Vaak trof je hem bij de beek De Run, de wielen en dode armen van de rivier de Aa. Als hbo-student chemie was hij rond 1970 in het kader van het project De Jonge Onderzoekers betrokken bij het onderzoek aan de Hertogswetering, waarop toend de Osse industrie nog zijn afvalwater loosde. Na enige jaren kwaliteitscontrole (waaronder afvalwater) bij een bekende exportslagerij en farmaceutisch bedrijf studeerde hij biologie (aquatisch ecologische hoofdrichting) aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Hij specialiseerde zich op het beheer van halfnatuurlijke landschapselementen. Zijn onderzoek richtte zich op de relatie tussen tijdstip en frequentie van maaien en de ontwikkeling van de vegetatie met het oog op de doorstroming. Gelijktijdig werd gekeken naar de relatie van de vegetatieontwikkeling met nutriëntenhuishouding (plantenvoedingsstoffen) in het bodemslib en de vorm en stromingsrichting van watergangen en sloten. Zijn huidige werkzaamheden bij de provincie hebben vooral betrekking op het verbeteren van de waterkwaliteit en de biodiversiteit binnen Noord-Brabant.
Kuijpers à¢â‚¬Å“vitamine E-injectieà¢â‚¬
De waterbeheersing, het waterbeheer en het onderhoud van het oppervlaktewater met aanliggende gebieden dienen meer ecosystematisch en functiegericht benaderd te worden. Uitgangspunt daarbij is een optimale balans te zoeken tussen het ecologisch, economisch en sociaal-cultureel kapitaal met als bindend element de ruimtelijke ordening. Deze benadering staat bekend als de Telos-driehoek ofwel de 3P-benadering. 3P staat hierbij voor planet, profit en people. Joseph Kuijpers noemde in figuurlijke zin eerder zijn actieprogramma om dat te bereiken de à¢â‚¬Å“vitamine E-injectieà¢â‚¬, waarbij sprake is van vier E´s: ecologie (natuur en milieu), economie (het gewin in geld), esthetiek (schoonheid) en ethiek (normen en waarden).
- Ecologie staat binnen deze context voor een verbetering van de randvoorwaarden voor natuurontwikkeling in de aquatische ecosystemen binnen het waterschap.
- Economie staat voor het realiseren van de verbetering van de leefomgeving tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten en afhankelijk van de functie van een gebied voldoende ontwikkelingskansen van (agrarische) bedrijven en mensen daarbinnen.
- Esthetiek staat voor schoonheid van natuur en landschap ten behoeve van het recreatieve medegebruik van aquatische ecosystemen (rivieren, ecobeeksystemen, vennen en overig oppervlaktewater met aanliggende gronden).
- Ethiek staat voor een verantwoorde afweging van de diverse belangen.
Droge voeten, een functiegerichte waterpeilbeheersing en goede waterkwaliteit zijn voor Joseph voorwaarden om invulling te geven aan de vier E´s. Wat is immers de waarde van een waterstroom met zijn omgeving (bijvoorbeeld een ecobeeksysteem) voor de mens als de bestaansvoorwaarden voor het systeem deels of geheel ontbreken of in de toekomst niet haalbaar blijken!
Droge voeten staat voorop
Uitgangspunt is optimale veiligheid voor de burgers, boeren en bedrijven binnen het waterschap.
Dat betekent meer ruimte creëren voor de rivieren Maas en Aa en diverse weteringen en beken, en bovenstrooms de afvoer vertragen, zodat er benedenstrooms (o.a. de gemeenten Heusden, Den Bosch, Lith en Oss) geen wateroverlast ontstaat. Met name aan watervoerende stromen als rivieren en beken moeten een bredere bedding krijgen. In afstemming met belanghebbenden dienen gebieden voor waterberging aangewezen te worden. Via gemeentelijke waterplannen en waterparagrafen in bestemmingsplannen moet er op worden toegezien dat woningbouw alleen in de hoger gelegen gebieden plaatsvindt. Bij aanleg van nieuwe woonwijken meer ruimte voor waterberging creëren.
Voldoende water voor diverse gebruiksdoeleinden
Uitgangspunt is voldoende ontwatering voor de landbouw en voldoende water voor natuurgebieden en ecobeeksystemen. Er dient een verdere finetuning naar de functie van een gebied en oppervlaktewater te komen. Mogelijkheden daartoe zijn aanpassing van de vorm (morfologie) van waterstromen en een verfijning van het peilbeheer door automatisering.
Gezond water voor diverse functies
De waterkwaliteit dient te voldoen aan de normen van de functie van het betreffend oppervlaktewater en het gebied dat wordt gevoed. Er dienen goede levens- en gebruiksvoorwaarden voor plant, dier en mens gecreëerd te worden. Dit kan worden bereikt door natuur en milieu zo min mogelijk te belasten met verontreinigende stoffen, waardoor het watergebruik voor diverse doeleinden veiliger wordt.
Dat betekent samen met belanghebbenden toewerken naar kwaliteitsverbetering van het oppervlakte- en grondwater, minder intensief agrarisch gebruik van de aan de aanliggende gronden en verminderd gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Ook in bebouwd gebied (steden en dorpen) dient de kwaliteit, afhankelijk van de functie, minimaal te voldoen aan bepaalde basiskwaliteit. Dat betekent minder lozingen van ongezuiverd afvalwater en een kwaliteitsverbetering van het effluent van waterzuiversystemen als RWZI´s en IBA´s . Samen met overige handhavende instanties dient strenger te worden toegezien op de handhaving van geldende milieuvergunningen en lozingsvoorschriften. Daarnaast dient er voor het waterschapsbeleid meer draagvlak gecreëerd te worden bij de doelgroepen door een betere voorlichting en resultaatgerichter overleg. Minimale belasting van het milieu, natuur en landbouwproducten.
Recreatief medegebruik van oppervlaktewater
Voorwaarde voor recreatief medegebruik is voldoende veilig en gezond water voor zwemmen, varen en vissen en een voldoende hoge esthetische waarde van de directe omgeving. Afhankelijk van de functie van het oppervlaktewater dient de toegankelijkheid voor zwemmers, wandelaars, kanovaarders en vissers verbeterd te worden. Waar mogelijk dient het waterschap een bijdrage te leveren aan het creëren van toereikende gebruiksplaatsen en toegangsmogelijkheden voor zwemmen, varen, vissen en wandelen. Dat betekent voor het waterschap het zorg dragen voor een voldoende afwisselende natuur en landschap in de directe omgeving van het betreffende oppervlaktewater. Daarnaast dient functiegericht de oppervlaktewaterkwaliteit verbeterd te worden. Ook moet er voldoende gebruikswater in en nabij het stedelijk gebied komen.
Historische waarde van watersystemen en kunstwerken
Bestaande historische waarden dienen bij de herinrichting beschermd en zo mogelijk versterkt te worden. Bij herinrichting van het oppervlaktewater (als hermeandering) in een bepaald gebied kan men daartoe rekening houden met de bestaande historische waarden. Historische kunstwerken (als stuwtjes en dijkjes) dienen zoveel mogelijk hersteld te worden.
Natuurontwikkeling en -bescherming
Optimale kansen dienen er gecreëerd te worden voor meer natuurlijke ecosystemen. Door waterwaliteitsverbetering en meer natuurlijke watergangen dient de diversiteit in de planten- en dierenwereld in en rondom het oppervlaktewater te worden versterkt. Het beheer en herinrichting van oude rivieren en beken de natuurontwikkeling meer kansen bieden door de beheerfrequentie en vorm van de waterloop hierop aan te passen. Een positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van natuurgebieden. Het is wenselijk samen met de belanghebbenden en afhankelijk van de functie van het gebied de aanleg van ecologische verbindingszones langs rivieren, beken en overige watergangen te versterken.