De leesprestatie van basisschoolkinderen is gemiddeld minder goed bij hogere geluidsniveaus van vliegverkeer op school. Bij lage geluidsniveaus
heeft ongeveer 9% een relatief lage score op een leestest. Door geluid van vliegverkeer zijn er in de omgeving van Schiphol naar schatting 50 tot 3.000 (0,1 tot 2,5%) bovenbouwleerlingen extra met een relatief lage score op een leestest.
Circa 3.400 (2,9%) kinderen in de bovenbouw geven aan ernstig gehinderd te zijn door het geluid van vliegverkeer op school. De relatie tussen geluid van vliegverkeer en bloeddruk is niet geheel eenduidig.
Dit zijn de belangrijkste bevindingen uit het tot dusver grootste onderzoek naar de effecten van geluid van vlieg- en wegverkeer. Het onderzoek is verricht onder 2.844 basisschoolkinderen in de omgeving van drie Europese vliegvelden. Het RIVM voerde deze studie in Nederland uit, als onderdeel van de Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol, in samenwerking met TNO Voeding en het Cito.
Het onderzoek laat voor het eerst zien dat bij geluidsniveaus zoals die rond Schiphol voorkomen effecten optreden op het zogenoemd cognitief functioneren. De effecten zijn echter relatief klein van omvang. Naast het effect van geluid van vliegverkeer op de leesprestatie blijkt dat bij hogere geluidsniveaus van vliegverkeer de score op een test van het lange termijn geheugen gemiddeld lager is. Ook blijken de kinderen meer fouten te maken op een aandachtstest. In de literatuur zijn er aanwijzingen dat het effect van geluid van vliegverkeer op lezen verdwijnt zodra de geluidsbelasting vermindert.
Het percentage ernstige hinder hangt sterk samen met de geluidsniveaus van vliegverkeer. Kinderen reageren wat betreft hinder op een vergelijkbare manier op geluid van vliegverkeer als hun ouders.
De relatie tussen bloeddruk en geluid van vliegverkeer is onduidelijk: in Nederland is de bloeddruk hoger bij hogere geluidsniveaus van vliegverkeer; in Engeland is dat niet zo. Voor de verschillen tussen de twee landen is op basis van het onderzoek geen goede verklaring te geven. Ook de wetenschappelijke literatuur geeft geen duidelijk beeld. Daarom kan aan deze resultaten geen eenduidige conclusie worden verbonden. Op basis van het onderzoek zijn effecten niet uit te sluiten, maar de gevonden verschillen zijn klein.
Geluid van wegverkeer had in Nederland geen effect op de leestest en op de hinderbeleving. Op geheugen- en aandachtstesten werden tegengestelde effecten gevonden: kinderen van basisscholen met hogere geluidsniveaus door wegverkeer scoren juist beter dan kinderen van basisscholen met lagere geluidsniveaus door wegverkeer. Verder scoren deze kinderen wat minder op taken die veel aandacht kosten. Ook op de bloeddruk werd geen effect van geluid van wegverkeer gevonden.
In totaal zijn 2.844 leerlingen van 9 en 10 jaar van 89 basisscholen rond de vliegvelden Amsterdam-Schiphol-Airport, Heathrow-Airport (Londen) en Madrid-Barajas getest voor het onderzoek. In Nederland namen 763 kinderen op 33 scholen aan het onderzoek deel. De testen omvatten een leestest en diverse geheugen- en aandachtstesten, die allemaal klassikaal zijn afgenomen. Van een deel van de Nederlandse kinderen werden ook computertesten afgenomen. Daarnaast vulden de kinderen een vragenlijst in over de door hen ervaren geluidshinder. In Nederland en Engeland werd ook de bloeddruk gemeten.
GES-KADER
Deze studie is uitgevoerd in het kader van het meerjarige onderzoeksprogramma Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol (GES). Het onderzoeksprogramma wordt gecoà¶rdineerd (en deels uitgevoerd) door het RIVM, in samenwerking met andere onderzoeksinstituten en universiteiten. Het doel van GES is om beter inzicht te krijgen in de gezondheidstoestand van mensen die in de omgeving van Schiphol wonen. Sinds 1996 zijn verkennende studies uitgevoerd naar het gebruik van slaapmiddelen en medicijnen voor de luchtwegen, het geboortegewicht, en ziekenhuisopnames voor hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen. Tevens is onderzoek uitgevoerd naar luchtwegaandoeningen bij kinderen, naar hinder, ervaren gezondheid, medicijngebruik, risicobeleving en woontevredenheid, en naar de luchtkwaliteit van woningen. De rapportages van deze onderzoeken zijn beschikbaar via de website van het RIVM (www.rivm.nl). De GES wordt gefinancierd door de Ministeries van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, van Verkeer en Waterstaat, en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ook de Europese Unie draagt bij aan de internationale onderdelen van het onderzoeksprogramma.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is het kennisinstituut van de overheid op het gebied van volksgezondheid en milieu. Het RIVM telt ruim 20 centra en laboratoria en werkt voornamelijk in opdracht van de ministeries van VWS, VROM en LNV en van internationale organisaties als de Europese Unie, de Verenigde Naties en de WHO. Het RIVM brengt jaarlijks honderden rapporten en adviezen uit. Het RIVM is gevestigd in Bilthoven en heeft ruim 1500 medewerkers.
bron:RIVM