De Partij voor de Dieren heeft Staatsbosbeheer vorige week in een brief gevraagd een wit wild zwijn, dat op de Veluwe is gesignaleerd, te sparen. De ecologische draagkracht van de Veluwe, een situatie waarin flora en fauna in goed evenwicht zijn, is te gering voor een ongelimiteerde populatie wilde zwijnen. Ongeremde populatiegroei van wilde zwijnen geeft overlast voor boeren en recreanten en vergroot de kans op aanrijdingen en schade aan auto's.
Er zijn op de Veluwe nog geen grote roofdieren, zoals wolven, die de populatie op peil houden. Daardoor is populatiebeheer door mensen noodzakelijk. Bij het afschot wordt gelet op leeftijdsklasse en geslacht, niet specifiek op kleur, vergelijkbaar met een natuurlijke situatie. Ook in de komende jachtperiode zullen deze criteria gelden. Terreinbeheerders, waaronder Staatsbosbeheer, hanteren gezamenlijk een Grofwildvisie en een Faunabeheersplan voor de Veluwe waarin afspraken zijn gemaakt over de omvang van de populatie.
Inmiddels heeft Radio 3 FM-dj Giel Beelen de Stichting Het Beloofde Varkensland bereid gevonden het witte zwijn op te vangen. In een gesprek tussen Staatsbosbeheer en de Stichting is naar voren gekomen dat de Stichting een ontheffing gaat aanvragen van de Flora- en Faunawet bij de Provincie Gelderland via de Fauna Beheerseenheid Veluwe (FBE) om het dier te mogen vangen en te houden. De FBE heeft toegezegd dat indien het antwoord voor de ontheffing er niet voor 1 juli a.s. is, men het wilde witte zwijn ongemoeid zal laten totdat een antwoord bekend is.
Faunabeheerseenheden
Er leven op dit moment naar schatting 2000 volwassen zwijnen en 4000 biggen op de Veluwe. Belangrijkste motivatie voor regulatie op populatieniveau is het beperken van schade in de bosbouw en de landbouw en het ontwikkelen van gewenste natuurdoelen. Lokaal speelt ook de openbare veiligheid, het beperken van het risico op aanrijdingen, een rol. Staatsbosbeheer jaagt niet zelf, maar besteedt de jacht uit aan de Faunaheerseenheden. Door de Provincie Gelderland is op basis van het Faunabeheersplan Veluwe een ontheffing verleend voor afschot, de aantallen worden jaarlijks vastgesteld na tellingen in het veld.
Niet uniek
Wilde zwijnen met een afwijkende kleur komen vaker voor, het is zeker niet uniek. Deze dieren komen voort uit kruisingen met tamme varkens in het (verre) verleden. Het wild zwijn is een dier dat jaarlijks grote schommelingen in aantallen kent. Bij veel aanbod van voedsel worden ook veel biggen geboren. Een groot deel daarvan sterft door natuurlijke omstandigheden in herfst en winter. In een natuurlijk systeem waar ook roofdieren voorkomen zijn dieren met een afwijkende huidskleur door hun opvallende uiterlijk, een makkelijker prooi dan de dieren met goede schutkleur. Aangezien op de Veluwe geen roofdieren aanwezig zijn, vervullen jagers deze rol. Jagers selecteren niet op kleur maar wel op leeftijd, gezondheid en geslacht. Het is een feit dat door het afwijkende uiterlijk een wit zwijn eerder opvalt en dat het grootste deel van het afschot plaatsvindt in de jongste leeftijdklassen, zoals in een natuurlijke situatie ook het geval zou zijn.
De Veluwe
Reeën, edelherten en wilde zwijnen komen van nature op de Veluwe voor. De Veluwe is in Nederland het grootste aaneengesloten leefgebied waar grote hoefdieren, zoals wilde zwijnen, vrij samenleven. De Veluwe is vanwege de droge zandgrond een voedselarm gebied. Daarom wordt door veel partijen gewerkt om de Veluwe ondermeer met de aangrenzende voedselrijke uiterwaarden te verbinden en om de versnippering op de Veluwe zelf tegen te gaan. Daarvoor worden bijvoorbeeld ecoducten aangelegd en rasters weggehaald. Er leven ongeveer 7000 dieren in het gebied en hun aantal zal naar verwachting groeien door uitbreiding van het leefgebied. In het beleid is bepaald dat alleen op de Veluwe en de Meinweg wilde zwijnen mogen leven. In de Grofwildvisie voor de Veluwe staan deze plannen uitgewerkt.
Grofwildvisie Veluwe
De Grofwildvisie Veluwe bestaat uit een gezamenlijk plan, met als uitgangspunt het beheer van grote hoefdieren (edelhert, damhert, ree, wild zwijn en moeflon). Ook zijn aan de Grofwildvisie beleidsmaatregelen gekoppeld die nodig zijn voor zaken als infrastructuur, landbouwgronden, recreatie, poorten, rasters en robuuste verbindingen. Jacht is in de Grofwildvisie een beheersmaatregel die ten dienste staat aan de gewenste ontwikkeling van gebieden.
bron:Staatsbosbeheer